De Nederlandse landbouw, en zeker ook de kalverhouderij, staat de komende jaren voor veel opgaven. Duurzaamheid is hier het toverwoord.

Het moet sneller, anders, breder en meer aansluiten bij de maatschappelijke ideeën. Wanneer je als agrariër komt met innovatieve oplossingen dan lijken er echter vele belemmeringen op te doemen.

Wil de overheid, als maatschappelijke en democratische spreekbuis van de Nederlanders hier werkelijk op inspelen? De afgelopen weken lijkt uit o.a. de hoofdlijnbrief van minister Van der Wal, of moet ik schrijven hoofdpijnbrief, dat de focus vooral wordt gelegd op dreiging, sanering en harde sturing van krimp. Het ontbreekt aan echte creativiteit en de wil om juist innovatieve richtingen een impuls te geven.

De lijn welke de overheid uitstraalt is gevoed door uitspraken van rechtbanken. Het lijkt erop dat bestaande regelgeving rondom stikstof, zorgvuldig voorbereid en besproken in de beide Kamers, buiten spel worden gezet. Zelfs een zorgvuldig tot stand gekomen RAV-code welke de basis vormt voor een omgevingsvergunning wordt overruled met de vraag “klopt het in de praktijk wel?”.  Hoe lang zal het duren voordat een rechter deze vraag ook stelt over de depositie-regels? Het lijkt mij dat RAV een harder gegeven is dan de kritische depositie waarde KDW. Hier liggen geheel geen metingen aan ten grondslag terwijl er op detailniveau enorme conclusies aan worden verbonden.

Begrip mag worden getoond voor het lastige pakket waarin overheden zitten, echter we moeten ook kritisch blijven dat we niet met zijn allen het bos in worden gestuurd. De beleidsmakers lijken vastgelopen te zijn in de eigen regels. Mede onder druk van maatschappelijk groeperingen, incidenten-politiek en een steeds complexere wereld, is de samenhang van de wet- en regelgeving soms verloren geraakt. Stapeling van voorschriften leidt tot conflicterende regels. Een voorbeeld is de Sbv-regeling, subsidie brongerichte verduurzaming. Ook vanuit kalverhouders zijn hiervoor veel initiatieven aangemeld en gehonoreerd. Echter de uitvoering wordt geblokkeerd door het niet op tijd verkrijgen van vergunningen. Voorlopers in de sector willen hun nek uitsteken, maar ook hun hoofd erbij houden.

Met zijn allen streven we duurzaamheid na op de gebieden van stikstof, klimaat, diergezondheid en dierenwelzijn. Wel moeten we het tot haalbare doelstellingen verwoorden en heldere randvoorwaarden hebben om tot succes te komen. Ook moeten we begrijpen dat sanering niet leidt tot verduurzaming van de houderij, eerder het tegenovergestelde. Dit wil niet zeggen dat we in sommige situaties met opkopen knelpunten kunnen wegnemen. Maar laat het niet de hoofdzaak zijn. Het mag niet leiden tot een sterfhuisconstructie, de omgekeerde vorm van duurzaamheid. 
In de kalverhouderij zijn er diverse goede initiatieven, laten we proberen deze als overheid en bedrijfsleven samen verder te brengen. Daarmee brengen we duurzaamheid in de praktijk. Hoewel we positieve gesprekken hebben gehad met het ministerie, alertheid blijft geboden. Vooralsnog lijkt het woord "duurzaamheid" vooral van toepassing op “onduidelijkheid”.

Wim Thus