Hieronder vindt u een overzicht van veelgestelde vragen. Klik op het driehoekje vóór de vraag om het antwoord erop te lezen. Staat uw vraag er niet bij? Stel hem aan LTO Noord via info@ltonoord.nl.
Blauwtong is een virus dat wordt overgebracht door knutten, hele kleine bloedzuigende muggen. Het virus kan dus in principe niet zonder tussenkomst van een knut van herkauwer op herkauwer worden overgebracht. Wel geldt voor blauwtong serotype 8 dat het virus van het drachtige moederdier via de placenta ook de ongeboren vrucht kan besmetten.
Aan de antwoorden op de vragen kunnen geen rechten ontleend worden. Zorg bij import en export van dieren altijd voor de informatie die via de NVWA ter beschikking is.
Blauwtong veroorzaakt met name klinische ziektebeelden bij schapen maar alle herkauwers zijn gevoelig. Bij schapen zijn de verschijnselen hoge koorts, neusuitvloeiing, dikke lippen, speekselen, rode tot paarsblauwe slijmvliezen, een dikke tong en wonden aan de zijkant van de tong, op de tandloze rand van de kaak en op de wangen. Verder wordt oedeem (zwelling) tussen de kaaktakken gezien en kreupelheid (door gezwollen kroonranden met pijn), veel liggen, staan met poten bij elkaar en een bolle rug. Bij koeien verloopt de ziekte vaak symptoomloos maar ook bij koeien kunnen de ernstige symptomen zoals bij het schaap worden waargenomen. Zowel bij het schaap/geit als bij het rund kunnen vruchtbaarheidsproblemen voorkomen: verwerpen, abortus en geboorte van afwijkende dieren.
Het virus type 8 lijkt zich wel anders te manifesteren dan in 2006-2008. Tot nu toe zijn het virus en de antistoffen tegen het virus in de ons omringende landen alleen aangetoond bij de monitoring. Van klinische symptomen in België en Duitsland is (nog) geen sprake. Vanuit Frankrijk komen er inmiddels in toenemende mate signalen van geboorte van blinde en zwakke kalveren. Er worden nog nadere analyses uitgevoerd om dit fenomeen verder te bestuderen.
U kunt het beste contact opnemen met uw dierenarts. Blauwtong is een meldingsplichtige ziekte volgens artikel 15 van de Gezondheids- en Welzijnswet voor Dieren. Elke verdenking dient dan ook gemeld te worden bij de NVWA.
Voor dieren die besmet raken met blauwtong, is er geen echte behandeling. De behandeling is met name gericht op ondersteuning met behulp van onder andere pijnstilling, ontstekingsremming en extra verzorging. Preventief kan vaccinatie ingezet worden.
Ja, dat mag. Neem daarvoor contact op met uw dierenarts.
Lange tijd is er geen vaccin beschikbaar geweest voor de NL markt. Inmiddels is er wel weer vaccin beschikbaar.
Het vaccin wat nu beschikbaar is (let op: voor evt andere vaccin kan een afwijkend antwoord gelden. Vraag uw dierenarts voor de details) is geregistreerd voor runderen en schapen. De basisvaccinatie bestaat uit 2 doses binnen een tijdsbestek van 3 weken.
Een aantal weken na de 2de vaccinatie treedt immuniteit op. Voor schapen is dat 20 dagen na de 2de vaccinatie, voor runderen 31 dagen na de 2de vaccinatie. Zowel bij schapen als bij runderen werkt het vaccin 1 jaar. De hervaccinatie moet binnen 1 jaar plaatsvinden.
Ja, het vaccin dat is geregistreerd voor runderen en schapen kan via de cascaderegeling worden ingezet bij geiten.
Nederland heeft de vrijstatus voor blauwtong. Er gelden extra eisen ten aanzien van import van dieren uit beperkingsgebieden voor blauwtong (zie kaart). De exacte eisen zijn te vinden op de site van de NVWA maar in het algemeen geldt dat dieren moeten worden onderzocht en/of gevaccineerd. Het zal dus meer tijd in slag nemen. Ook zijn er extra eisen voor dieren uit vrij gebied die via beperkingsgebied Nederland in komen (behandeling met insecticiden).
Nederland heeft de blauwtong vrijstatus. De specifieke informatie (ook per land) is te vinden op de site van de NVWA. Onderstaand puntsgewijs een aantal algemene zaken:
- Er zijn extra eisen ten aanzien van gebruik insecticiden wanneer via een beperkingsgebied naar een vrij gebied wordt geëxporteerd (bv van NL via Be naar Ierland);
- Geen eisen tav levende herkauwers die naar andere EU lidstaten gaan;
- Export naar derde landen vindt plaats op basis van bindende certificaten die met deze landen zijn overeengekomen;
- Voor in Nederland gevaccineerde dieren (met een in NL toegelaten geïnactiveerd vaccin):
- Export EU: binnen de EU iha geaccepteerd (landeninfo kan worden opgevraagd bij de NVWA);
- Export derde landen: sommige landen accepteren alleen seronegatieve dieren (er is geen onderscheid te maken tussen gevaccineerde dieren en dieren die de infectie hebben doorgemaakt) en dieren mogen dan dus niet gevaccineerd zijn.
De kans is reëel. De monitoring heeft eind vorig jaar plaatsgevonden en daarmee is Nederland nog vrij van Blauwtong. Na de vaststelling in België (provincie Luxemburg) heeft de Belgische overheid besloten heel België tot beperkingsgebied uit te roepen. Herkauwers uit de provincie Luxemburg kunnen dus ook tegen de Nederlandse landsgrenzen komen te staan. Dit geldt ook voor een groot deel van Zuid-West Duitsland.
Dit is afhankelijk van het gebied waar de dieren vandaan komen en de exacte besluiten die genomen worden wanneer Nederland de vrijstatus verliest:
- Vanuit landen/gebieden met een blauwtong vrijstatus: dieren gewoon worden geïmporteerd.
- Dieren vanuit landen/beperkingsgebied BTV8: besluit moet genomen worden door LNV, verwachting is dat er geen handelsbeperkingen zijn (idem als België).
- Dieren vanuit landen/beperkingsgebieden blauwtong (anders dan type 8): verwachting is dat de huidige eisen tav andere types onveranderd blijven
Dit is afhankelijk van waar de dieren naartoe gaan en de exacte afspraken die gemaakt worden wanneer Nederland haar vrijstatus verliest. Verwachting is dat:
- Export naar EU landen met vrije status: dieren moeten worden onderzocht en/of gevaccineerd en moeten met insecticide behandelt worden;
- Export binnen EU naar ander BTV8 beperkingsgebied: besluit moet worden genomen door LNV, verwachting is dat er geen handelsbeperkingen zullen zijn (idem als België).
- Export naar derde landen: afhankelijk van bindende certificaten
Deze keuze om het door de Europese regelgeving voorziene beperkingsgebied met een straal van 150 km meteen uit te breiden naar het hele grondgebied betekent dat herkauwers nog steeds zonder specifieke voorwaarden binnen heel België verplaatst kunnen worden, zonder hinder voor de handel. Daarnaast kunnen alle herkauwers zonder specifieke voorwaarden naar andere zones waar eveneens BTV8 aanwezig is (Frankrijk, Cyprus en Zwitserland, delen van Duitsland) verhandeld worden.
Vaccinatie in België is vrijwillig maar wordt door de autoriteiten sterk aangemoedigd. Hoe groot de vaccinatiegraad in België is is niet duidelijk.