De boer op met: beleidsadviseur Hille Kraak over het onderwerp water

  • Droogte
  • Deltaplan Agrarisch Waterbeheer
  • Zoetwatervoorziening Oost Nederland

In de zomerserie van 2021 gaan medewerkers van LTO Noord in gesprek met leden op hun bedrijf. Voor de eerste aflevering gaat beleidsadviseur Hille Kraak van LTO Noord in gesprek met Jan en Joost Reimer in De Lutte.

Onderwerp van gesprek is water. Wat voor effect hebben de maatregelen die een aantal jaren terug zijn genomen in het project ‘Landbouw op peil’ en wat speelt er nu?

In het Dinkeldal werken boeren samen met gebiedspartners waaronder waterschap Vechtstromen aan de opgaven in dit Natura 2000-gebied. Een strategische visie waar het waterschap aan werkt, zorgt voor onrust onder de boeren.

Melkveehouder Jan Reimer uit het Overijsselse De Lutte is duurzaam ondernemer van het eerste uur. 25 jaar geleden was zijn bedrijf voorbeeldbedrijf voor de duurzame landbouw, waarbij hij onder andere experimenteerde met verschillende soorten gras, mechanische onkruidbestrijding en minder kunstmest gebruiken. ‘Met de helft minder kunstmest bleef de opbrengst op peil’, blikt Reimer terug.

Anno 2021 runnen Jan Reimer en zijn vrouw Annelies hun bedrijf samen met dochter Judith en zoon Joost. Acht jaar geleden pachtten ze in Fleringen een tweede bedrijf erbij. Hier houden Joost Reimer en zijn partner 85 koeien, waarvan zeventig Jersey-koeien. In De Lutte houdt de familie circa 120 melkkoeien en wordt het werk rondgezet door Jan, Annelies en Judith Reimer en haar partner, waarbij Judith Reimer nog een aantal dagen buitenshuis werkt. Joost Reimer is fulltime in het bedrijf.
‘Beiden hebben veel passie voor het bedrijf’, zegt Jan Reimer. ‘We zijn een echt gezinsbedrijf en vullen elkaar op de twee locaties aan waar nodig.’

Project ‘Landbouw op peil’

In 2013 nam Jan Reimer deel aan het project ‘Landbouw op peil’. In dit project werd samen met waterschappen en LTO Noord gekeken naar maatregelen die boeren kunnen treffen in het waterbeheer op hun bedrijf. ‘Het was daarmee de voorloper van Deltaplan Agrarisch Waterbeheer (DAW)’, zegt LTO Noord-beleidsadviseur water Hille Kraak.
Reimer was in die tijd LTO Noord-afdelingsbestuurder en had regelmatig contact met Kraak. ‘Jullie hebben toen een waterpomp geïnstalleerd om regenwater vanuit de rivier de Dinkel in een natuurlijk reservoir te pompen’, blikt Kraak terug. ‘Ik ben benieuwd. Werkt het systeem van de pomp nog?’

Reimer knikt enthousiast. ‘In droge perioden komen de weilanden water tekort. Het water loopt langs ons bedrijf weg zonder dat het wordt gebruikt. Door het omhoog te pompen, houden we de sloten op peil.’ Joost Reimer: ‘We hebben bij het waterschap een aanvraag gedaan voor uitbreiding van het reservoir. Hoe meer water je vasthoudt, hoe efficiënter je het kunt gebruiken. Ook op andere manieren werken we aan het vasthouden van water, bijvoorbeeld met kruidenrijk grasland. Vanuit DAW wordt onderzocht wat nog meer mogelijkheden zijn die passen bij ons bedrijf, zoals een ander drainagesysteem.’

Kraak adviseert: ‘Gebruik regelingen zoals DAW, maar ook Zoetwatervoorziening Oost-Nederland voor investeringen gericht op waterkwantiteit op het eigen bedrijf.’
Niet alleen droogte, maar juist ook veel regen heeft gevolgen voor het bedrijf van Reimer. ‘Er is geen enkele rivier die zo vaak buiten zijn oevers treedt als de Dinkel.’ Voor de geleden schade van overstromingen kunnen boeren in het Dinkeldal in aanmerking komen voor een schaderegeling. ‘Die werkt goed’, zegt de melkveehouder.
‘De focus bij waterschappen moet niet alleen op droogte zijn gericht’, vindt de LTO Noord-beleidsadviseur. Bij veel neerslag hebben boeren een watersysteem nodig dat zorgt voor snelle afvoer van water. Dat systeem moet geactualiseerd blijven.’

Reimer is voorzitter van de Werkgroep Dinkeldalboeren. Vanuit zijn functie werkt hij samen met gebiedspartners waaronder waterschap Vechtstromen aan de opgaven in Natura 2000-gebied Dinkeldal. In eerste instantie zou 25 meter grond, aan weerszijden van de Dinkel, Natura 2000-gebied worden. ‘De betrokkenen vonden dit geen goede natuurgrens’, zegt de melkveehouder. ‘Het natuurgebied moest robuuster. Daarom is gezocht naar kralen oftewel kleine natuurgebiedjes, die beter aansluiten op de bestaande natuur en die beter zijn voor de Natura 2000-doelstellingen.’
Ook is gekeken naar maatregelen op boerenland die bijdragen aan natuur en op kleine schaal zijn ruilverkavelingen tot stand gekomen. ‘Daar is overeenstemming over. Boeren zijn tevreden’, zegt Reimer.

Nieuwe waterschapsvisie

Onlangs kwam de ondernemer ter ore dat waterschap Vechtstromen bezig is met een strategische visie voor het Dinkeldal. ‘We weten niet wat het doel hiervan is’, aldus de werkgroepvoorzitter. ‘In onze ogen ligt er al een toekomstvisie, namelijk het Natura 2000-plan. Dat er een nieuwe visie komt, overvalt ons. Hierover heb ik contact gezocht met Hille.’

Kraak: ‘Voorheen werd de landbouw bij de vorming van beleid betrokken. Altijd hebben waterschap en LTO Noord elkaar geconsulteerd, maar het waterschap bewandelt nu een andere weg. Een signaal zoals dat van Jan hebben we als LTO Noord opgepakt door het waterschap te vragen met ons om tafel te gaan. Waar zijn knelpunten? Daar heeft landbouw een visie over.’

Bron:

Nieuwe Oogst