Melkveehouders grip op hun digitale bedrijfsgegevens geven. Letterlijk, doordat data hun eigendom blijft. Figuurlijk door met hulp van datamanagement bedrijfsspecifiek te kunnen analyseren. Met een bijdrage aan de ontwikkeling van een digitale graslandgebruikskalender steunt het LTO Noord Innovatiefonds dit initiatief van en voor boeren.
Greet Ruitenberg rolt nog net niet met haar ogen als ze het over de graslandgebruikskalender – formaat festival poster – heeft. ‘Op papier, in dit tijdperk wil je deze gegevens digitaal hebben.’ Ze bedoelt meer dan alleen het digitaal registreren van het maaien, weiden, bemesten, kwaliteit ruwvoer en aan wie wat wordt gevoerd. ‘De digitale graslandgebruikskalender is meer dan dat. Het is een registratie- en een planningstool. In deze digitale kalender willen we alle informatie rondom de ruwvoerderwinning, dus van bodem-, kuil- en mestmonsters en gegevens van de opbrengst van percelen, samenbrengen en ook in samenhang kunnen bekijken. Het is een tool voor jaren, om jaren met elkaar te kunnen vergelijken.’
Samen met haar man Tjerk Hof zit Ruitenberg in een maatschap voor hun melkveebedrijf in Olderberkoop. Ze zijn al langer gefascineerd door de digitalisering binnen de melkveehouderij. ‘Ik ben deelnemer van Smart Farming geweest’, vertelt Tjerk. ‘Daar werd veel data opgehaald bij de deelnemers, maar ik miste de analyse, de terugkoppeling hiervan op bedrijfsniveau.’
Dat plantte wel een zaadje. De digitale graslandgebruikskalender is eigenlijk de eerste kiem die moet uitgroeien naar een volledige datamanagementtool voor melkveehouders waar ze zelf aan het stuur zitten. Dat betekent dat boeren eigenaar van zijn data zijn. Dat boeren met een dashboard zelf kunnen bepalen waar ze op willen sturen. En dat alle gegevens binnen het bedrijf aan elkaar gekoppeld kunnen worden, dus bijvoorbeeld ook van de krachtvoercomputer, koeien en de melkrobot.
‘Met de huidige data en dataprogramma’s is het probleem dat het altijd vanuit een bepaalde organisatie is geschreven. Het geeft geen grip op de eigen bedrijfsvoering. Hoeveel kunstmest gooi je op een perceel, hoeveel ruwvoer haal je eraf, wat voor kwaliteit is het en is de koe erbij gebaat? Ik wil juist grip op de ruwe, onbewerkte data en dat kunnen koppelen aan bestaande gegevens. Ik wil een programma of instrument om makkelijker beslissingen te nemen. Met deze tool kun je makkelijker data opslaan over je ruwvoerwinning en nagaan waar en waarom het beter kan’, schetst Tjerk zijn ideaal.
Zo gezegd, alleen niet zo gedaan. Met enkele collega-melkveehouders die ze kennen van Smart Farming, Farm Hack en de stichting Boer en Data zijn ze een project gestart. ‘Het moeilijkste van dit soort projecten is dat je nergens aan kunt kloppen’, aldus Tjerk. ‘Iedereen denkt dat het al het goed geregeld is. Dan is er geen geld voor dit soort initiatieven. Het is heel mooi dat er dan een partij is als het LTO Noord Innovatiefonds die ons een zetje geeft om dingen mogelijk te maken.’
‘En op het moment dat je bij het Innovatiefonds geld aan gaat vragen, dan heb je ook contacten binnen de organisatie die je in de breedte verder kunnen helpen. Want je moet het toch wel hebben van goede contacten om dingen in de goede volgorde te doen. Het is wat dat betreft een dubbele bijdrage.’
Wilmar Rohaan vertegenwoordigt de agrarische jongeren in de Beoordelingscommissie van het LTO Noord Innovatiefonds. ‘Dit project is bij ons gekomen als heel grof idee, geïnitieerd door boeren zelf en dat is voor ons heel belangrijk’, vertelt hij. ‘Ook dat het zonder winstoogmerk is en het ten goede komt aan de hele sector. Als land- en tuinbouw willen we vooruit. Ideeën of projecten die daaraan bijdragen willen we graag onze steun aan geven. En als veehouders, tuinbouwers of akkerbouwers willen we dat zelf beoordelen en daar is het LTO Noord Innovatiefonds voor.’
Als melkveehouder luistert Wilmar aandachtig naar de uitleg van Tjerk en Greet over de achtergrond van het project. ‘Het is goed dat boeren eigenaar van hun eigen data zijn’, ziet hij. ‘Voor mij moet de digitale graslandgebruikskalender een stap verder zijn ontwikkeld voordat ik hem zelf ga gebruiken. Ik ben zelf niet zo van alles precies registreren. Als de informatie uit graskuilen, grond- en mestmonsters automatisch ingelezen wordt, dan vind ik hem interessant worden voor mij. Dat ze hem zo willen gaan maken dat de data voor de boer behapbaar is. Dat is uniek.’
Greet herkent de wens van Wilmar om meer automatisering. ‘De versie van de digitale graslandgebruikskalender waar we nu aan werken is een basisversie. Met heel veel mogelijkheden om hem uit te bouwen. Op termijn hopen we meer koppelingen te kunnen leggen met andere onderdelen, zoals opbrengstmeting, grasgroeimodellen, temperatuur, neerslag. Zodat je al die verbanden kan gaan leggen zoals de kwaliteit van het gras aan de melkgift.’
Daarin ziet Wilmar ook de winst. Vanuit het LTO Noord Innovatiefonds wordt onder andere bij aanvragen gekeken naar criteria als versterken van de marktpositie, duurzaamheid en ondernemersvaardigheden. ‘Alleen de registratie van gegevens heb je niks aan, daar komt geen advies of analyse uit. Ik wil het liefst informatie over ‘je moet die en die koe gaan bekappen’ of nog liever ‘let op die kan kreupel worden, dus nu bekappen’. Kijk bijvoorbeeld naar precisielandbouw. Dat kan heel mooi zijn, maar als je met een zwaar voertuig heel precies werkt dan krijg je toch bodemverdichting. Het gaat wel om het samenspel in het geheel.’
Inmiddels weten Greet en Tjerk dat het veel afstemming en overleg vraagt om de vertaalslag te maken van wensen van de boer naar een geschikt instrument. ‘Je moet vooraf goed nadenken over zaken als beveiliging, gebruiksgemak en de techniek achter de schermen. Bijvoorbeeld dat alle typen bestanden goed ingelezen kunnen worden in het systeem.’ Hiervoor werken ze samen met automatiseerder VAA Data Works. Het testen doen ze met een groep boeren binnen Farm Hack.
In het project wordt sowieso met diverse partijen samengewerkt. ‘We zoeken bewust samenwerking met bedrijven uit veevoeder- en zuivelindustrie’, zegt Tjerk. ‘We beschouwen hen als partners in business. Want bij hen zit zeker kennis, alleen vaak gericht op een onderdeel binnen het bedrijf. Als een boer instemt dat een adviseur mee mag kijken, kunnen zij met onze data uiteindelijk melkveehouders nog beter adviseren.
Blijf up-to-date met het laatste nieuws voor jouw agrarische bedrijf via de LTO Dichtbij app.
Bij LTO Noord geloven we dat samenwerking de sleutel is tot een sterke, toekomstbestendige land- en tuinbouw. Samen met onze leden, partners en overheden zetten wij ons in om kansen te benutten en uitdagingen aan te pakken.
