Op het moment van schrijven van deze column volg ik met een schuin oog het hoofdlijnendebat over de aanpak van het stikstofbeleid. Ik kan me voorstellen dat veel boeren en tuinders, maar ook de gemiddelde burger, inmiddels het spoor bijster beginnen te raken.

Het debat is naar aanleiding van de Kamerbrief met hoofdlijnen van gecombineerde aanpak natuur, water en klimaat in landelijk gebied en van bredere stikstofbeleid. Het zijn dus ‘slechts’ de hoofdlijnen, details moeten nog volgen. Toch zijn we al bijna drie jaar verder, nadat de Raad van State het Programma Aanpak Stikstof afkeurde. En het einde is nog niet in zicht.

Soms lost tijd de zaken op, maar in dit geval werkt tijd in ons nadeel. Omdat er geen ruimte is voor nieuwe ontwikkelingen, loopt de druk om in te grijpen op. In het debat zie je dat Kamerleden het moeilijk vinden te doorgronden wat de consequenties zijn van deze hoofdlijnen. Ik hoor dan ook veel vragen. Velen verwijzen naar informatie die ze van de LTO-organisaties hebben. Ook in de diverse provincies zie ik dat de politiek zorg heeft en niet goed overziet wat er op ze afkomt.

In tijden van onzekerheid is het belangrijk dat er vertrouwen is. Het vertrouwen in de overheid is momenteel dramatisch laag en neemt, door slechte communicatie, ook nog eens af. Het beeld is dat de focus ligt op landbouw en dan vooral op massaal opkopen of onteigenen van boeren om het probleem van de woningbouw op te lossen. Domme fouten, zoals het publiceren van een niet-kloppende lijst van grootste ammoniakuitstoters, doen de argwaan nog verder vergroten. De ministers moeten flink aan de bak om te laten zien welk perspectief ze de landbouw nu daadwerkelijk te bieden hebben.

Ik krijg vaak de vraag: ‘Moeten we nu niet wegblijven uit de provinciehuizen?’ Nee, liever niet. Weglopen is echt de laatste stap, want invloed uitoefenen en belangen behartigen is moeilijk als je niet meer aan tafel zit. Als LTO Noord zijn we ervoor om het belang van onze leden te dienen. Dat betekent dat we juist in de provinciehuizen duidelijk moeten maken wat onze ideeën en wensen zijn en wat wij volstrekt onacceptabel vinden.

Dirk Bruins

voorzitter LTO Noord