Projectmedewerker Eva van de Vran-de van LTO Noord bezocht het akkerbouwbedrijf van Willeke van Wijk en haar vader. Van Wijk heeft met subsidie van Landbouwportaal Rijnland geïnvesteerd in de herinrichting van het erf en in een machine voor niet-kerende grondbewerking.
In de zomerserie van 2022 gaan medewerkers van LTO Noord in gesprek met leden. In deze zesde aflevering gaat projectmedewerker Eva van de Vrande van LTO Noord op bezoek bij akkerbouwer Willeke van Wijk in het Noord-Hollandse Hoofddorp. Het gesprek gaat over het akkerbouwbedrijf van Van Wijk en haar vader van meer dan 200 hectare met een traditioneel bouwplan van tarwe, gerst, suikerbieten, consumptieaardappelen, zaaiuien en gras, maar vooral over haar deelname aan Landbouwportaal Rijnland.
Landbouwportaal Rijnland is een initiatief van Hoogheemraadschap van Rijnland in samenwerking met LTO Noord, de KAVB en De Groene Klaver. Eva van de Vrande vormt samen met Birgit Bosman-Cortissos de helpdesk van het portaal. De LTO Noord-medewerkers ondersteunen boeren die maatregelen willen nemen om toekomstgericht en waterbewust te ondernemen.
‘We handelen vragen af die per mail of telefoon binnenkomen, brengen boeren in contact met een erf-, bodem- of gewasbeschermingsmiddelencoach en zorgen voor een goede afwikkeling van de subsidieverzoeken. Hoogheemraadschap van Rijnland moet uiteindelijk een akkoord geven op zo’n verzoek’, licht Van de Vrande toe.
Akkerbouwer Willeke van Wijk uit het Noord-Hollandse Hoofddorp is opgeleid tot chemicus en werkte lange tijd bij Shell. ‘Duurzaamheid heeft mijn interesse. Bij Shell werkten we al lang aan het beperken van uitstoot naar het milieu. Bij ons bedrijf, dat ik samen met mijn vader run, is dat niet anders.’
Via haar deelname aan Stichting Veldleeuwerik hoorde Van Wijk over Landbouwportaal Rijnland. Ze besloot via het portaal een bodemcoach aan te vragen. Die groef een aantal profielkuilen en adviseerde de akkerbouwer vervolgens over mogelijke stappen die zij kon nemen om de bodem te verbeteren en uitspoeling te verminderen.
Van Wijk vroeg via het landbouwportaal subsidie aan voor de herinrichting van het erf, in het bijzonder voor het bovenwettelijk tegengaan van erfafspoeling van nutriënten. In het najaar van 2021 had zij al een wasplaats laten aanleggen voor het schoonspoelen van landbouwwerktuigen. Het afvalwater met de resten van gewasbeschermingsmiddelen wordt daarbij in opvangbakken opgevangen.
De kosten voor de wasplaats werden voor 80 procent vergoed via het project ‘Reductie landbouwemissies in de Haarlemmermeer’, uitgevoerd in opdracht van provincie Zuid-Holland en in samenwerking met LTO Noord, Hoogheemraadschap van Rijnland en Delphy.
Over het erf wandelend wijst Van Wijk op de phytobakken die bij de wasplaats horen. Daarin zitten bodemorganismen die gewasbeschermingsmiddelen afbreken. ‘Het water gaat van bak naar bak’, licht ze toe. ‘In de derde, de laatste bak, zijn de planten groen, terwijl ze in bak één en twee dood zijn, puur omdat er in bak drie minder gewasbeschermingsmiddelen in het water zitten.’
Een erfcoach namens het landbouwportaal hielp de akkerbouwer bij het bepalen van de juiste plek voor de phytobakken. Die moeten namelijk zowel in de zon als in de wind staan, zodat het water goed kan verdampen en alleen het restje gewasbeschermingsmiddel achterblijft. Met een speciale schuif kan worden bepaald of het afvalwater van de wasplaats richting wadi of richting phytobakken gaat.
In de schuur staat een met subsidie van Landbouwportaal Rijnland aangeschafte Biomulch, een machine waarmee niet-kerende grondbewerking (NKG) als methode kan worden toegepast. Groenbemesters worden met de Biomulch-frees ondergewerkt. ‘Klepelen maakt een groenbemester vrij grof’, zegt Van Wijk. ‘De Biomulch maakt het gewas fijner, zodat het beter composteert. De subsidie van 4.000 euro van het portaal trok me over de streep om de machine aan te schaffen.’
Samen met haar eerste medewerker is de akkerbouwer lid van een NKG-groep. Daar leerde ze dat NKG niet alleen voordelen heeft. ‘Je ziet meer slakken en onkruid, maar de capillaire werking van de grond is veel beter. En het scheelt brandstof en dus kosten.’
Via het portaal werd ook een subsidie aangevraagd om de Agrifac-spuit te laten voldoen aan de nieuwe eisen van driftreductie. Van Wijk koos er uiteindelijk voor om via agrarisch natuurbeheer subsidie aan te vragen op dubbele teeltvrije zones. Dat trok insecten aan, wat terug is te zien in een toename van het aantal fazanten en patrijzen.
De erfcoach, die hielp bij de herinrichting van haar erf, had in zijn advies ook een mest-opslag ingetekend. De akkerbouwer koopt in de winter, als de prijzen voor mest lager zijn, vaste mest van geiten- en paardenhouders. ‘Ik wil dat graag goed opslaan, want er lopen toch sappen uit. Maar een goede mestopslag staat nog op ons lijstje. Niet alles kan tegelijk’, lacht zij.
‘Landbouwportaal Rijnland is een heel mooi initiatief’, benadrukt ze. ‘Het is laagdrempelig en ik hoorde dat het uitzonderlijk is dat boeren POP-3 subsidies kunnen aanvragen. Meestal gaat dit naar onderzoeksinstanties.’ Van de Vrande voegt toe: ‘Het bezoek van een coach is gratis en levert je altijd kennis op, dus waarom zou je niet meedoen?’