Ooit begonnen als bestuurder bij de lokale afdeling van het Agrarisch Jongeren Kontakt en later voor de landelijke jongerenorganisatie, stroomde Jan Swaag door naar LTO Noord. Per 1 juli is hij benoemd tot provinciaal voorzitter voor Noord-Holland. ‘Herstel van vertrouwen in de sector, daar gaat het om.’
Naast zijn inzet voor LTO Noord is Swaag ook op andere fronten bestuurlijk actief. Zo heeft hij twaalf jaar deel uitgemaakt van de VVD-fractie in gemeente Hollands Kroon. Omdat hij het VVD-beleid ten aanzien van de landbouwsector – vooral het stikstofdossier – niet meer kon uitleggen aan zijn agrarische achterban, stapte hij onlangs over naar de BBB.
Wat voor een bedrijf heeft u?
‘Een melkveebedrijf met 180 koeien op 110 hectare grond in Barsingerhorn. Dit doe ik met mijn broer Klaas. We zijn nu bezig het bedrijf in te richten voor de volgende generatie: mijn neef Theun die ook in de maatschap zit.’
Welk thema valt onder uw bestuurdersvleugels?
‘Platteland & Omgeving. Een thema waarin veel verschillende zaken samenkomen. Eén daarvan heeft altijd al mijn interesse gehad: ruimtelijk ordening.’
U vertegenwoordigt ook andere sectoren dan de melkveehouderij, is dat niet lastig?
‘Natuurlijk heb ik mijn persoonlijke voorkeuren, maar als je bestuurder bent doe je dat namens alle sectoren. Ervoor zorgen dat we de kracht van de hele agrarische sector naar voren brengen, daar zit voor mij juist de uitdaging in.’
Zoals iedere provinciaal voorzitter heeft u ook een ‘wingman’. Kunt u uitleggen waarom u en vicevoorzitter Klaas Schenk, akkerbouwer in Anna Paulowna, een goed koppel vormen?
‘Ik denk dat Klaas als bestuurder goed bij mij past. Hij is deskundig en kan zaken goed overzien. Overigens denk ik dat de vraag had moeten zijn: vormen jullie als bestuur een goed team? Het bestuur is groter. Ook Jack Rijlaarsdam en Helma Vermuë-Joziasse maken deel uit van het provinciaal bestuursteam. Je hoort vaak ‘alleen ga je sneller, samen kom je verder’, en daar ben ik het helemaal mee eens. Als voorzitter zal ik altijd de samenwerking zoeken en kijken hoe we elkaar als team kunnen versterken.’
In de nieuwe organisatiestructuur is het uitgangspunt dat de lijnen naar afdelingen en leden korter worden. Hoe denkt u dat voor elkaar te krijgen?
‘Ik heb door de jaren heen bij verschillende organisaties al heel wat veranderingen meegemaakt. Op zich is het goed om de boel af en toe op te schudden. Maar ik ben er ook wel achter gekomen dat de ideale organisatie niet bestaat.’
‘Dat gezegd hebbende denk ik dat we met LTO Noord nu goede stappen hebben gezet om zo dicht mogelijk bij het boerenerf te staan. Een plattere organisatiestructuur betekent kortere lijnen. Belangrijk, want alles om ons heen verandert. Hoe de samenleving naar ons kijkt bijvoorbeeld, en de manier waarop we steeds sneller met elkaar communiceren. Maar ook de sector zelf verandert: de schaalgrootte neemt toe, het aantal bedrijven neemt af, en er is sprake van een steeds grotere diversiteit aan ondernemers en bedrijven.’
Naast boer en bestuurder bent u ook mens. Hoe zou u zichzelf als mens omschrijven?
‘Ik denk dat ik goed kan analyseren en redelijk diplomatiek ben. En als mensen-mens vind ik het mooi om met verschillende typen mensen om te gaan. Kritiek krijgen is niet altijd even leuk, maar het hoort bij het werk en kan juist ook leerzaam zijn. Mijn insteek zal altijd zijn om op een respectvolle manier samen naar oplossingen te zoeken.’
Wat is uw levensmotto?
‘Wees er niet alleen voor jezelf, maar ook voor je medemens. Heel belangrijk in een maatschappij die steeds verder individualiseert.’
Als u een uitstapje maakt, wat is dan een favoriete bestemming en waarom?
‘Ik geniet van zaken waarbij ik tot rust kom. Met een groepje hardlopen in de duinen bijvoorbeeld. Of mollen vangen in het veld. Een museum bezoeken of een terrasje pakken aan een gracht in Amsterdam vind ik ook heerlijk. Het mooie van rust is dat het altijd tot nieuwe ideeën leidt.’
Stel: u zou één uitdaging waar boeren en tuinders voor staan mogen kiezen om morgen opgelost te hebben. Welke zou dat zijn en waarom?
‘Dan zou ik het liefst zien dat er een realistisch landbouwakkoord komt, met een eerlijk toekomstperspectief waaruit waardering voor de boer blijkt. Herstel van vertrouwen in de sector, daar gaat het om. Als je ziet welke regelgeving er vanuit de overheid op ons afkomt, dan is dat vertrouwen ver te zoeken.’
Paspoort:
Naam: Jan Swaag (55)
Plaats: Barsingerhorn (NH)
Bedrijf: melkveehouderij
Thema: Platteland & Omgeving
Tekst: Frank de Olde, Nieuwe Oogst | Foto: Marcel Rob
