Deze week vinden in Brussel super-onderhandelingen (‘Jumbo-Triloog’) plaats over het Gemeenschappelijk Landbouw Beleid (GLB) vanaf 2023. LTO Nederland pleit ervoor dat 60% van het budget voor de directe betalingen in de vorm van een basisbetaling naar actieve agrariërs gaat. Zij moeten immers Europa blijven voorzien van goed voedsel en daarbij zorgen voor een groen platteland. Ook moeten boeren beloond worden voor aanvullende diensten voor klimaat en biodiversiteit via een eenvoudig systeem in de zogenaamde ecoregelingen. LTO vraagt minister Schouten en de Nederlandse leden van het Europees Parlement om, samen met de Europese partners, zich hiervoor in Brussel hard te maken.

60% GLB naar directe betalingen

Sjaak van der Tak, voorzitter van LTO Nederland: “Het GLB blijft belangrijk voor de Europese voedselvoorziening, want het biedt boeren een financieel vangnet. Voor ons staat voorop dat het geld moet gaan naar waar het doeltreffend is: het boerenerf. Daar worden de klimaat-, milieu- en natuurdoelen gerealiseerd.” LTO pleit er daarom voor dat minimaal 60% van het volledige pijler 1-budget rechtstreeks naar actieve agrariërs gaat. Daaraan worden nu al voorwaarden gesteld, en die moeten niet verzwaard worden. “Sommige voorgestelde eisen zijn zo zwaar dat het voor boeren financieel niet meer aantrekkelijk is om deel te nemen aan het GLB. We moeten voorkomen dat agrariërs afhaken, ook omdat dit de doelen van het GLB niet ten goede komt.”, aldus Van der Tak.

Keuzemenu bij ecoregelingen

De zogenaamde ecoregelingen en het agrarisch natuurbeheer gaan bijdragen aan het klimaat en biodiversiteit. LTO Nederland ziet dit als een kans voor boeren en tuinders om een belangrijke bijdrage te leveren. Maar dat vraagt om een eenvoudig systeem. Een menu waar boeren zelf keuzes uit kunnen maken die passen bij hun bedrijf en lonend zijn. LTO dringt er daarom op aan om het nieuwe systeem praktisch en eenvoudig te houden. Het moet voor elke agrariër mogelijk zijn hier aan mee te doen.

Uitwerking door lidstaten

Gezien de vele discussiepunten is het nog onzeker of er deze week witte rook uit Brussel komt. Als de EU instituties er bij de onderhandelingen uitkomen, moeten de lidstaten aan de slag met de invulling. In Nederland is het ministerie van LNV eindverantwoordelijk om te komen tot een Nationaal Strategisch Plan (NSP). LTO Nederland spant zich in om haar wensen daarin terug te zien.

Jumbo-Triloog

Europese wetgeving komt tot stand via trilogen. Dit zijn onderhandelingen achter gesloten deur tussen de drie EU-instituties: de Europese Commissie, Raad (Landbouwministers) en Europees Parlement. Met de grote stapel wetgeving die voorligt, spreekt Brussel over deze meerdaagse marathonvergadering als Jumbo-Triloog. Bij het nieuwe GLB wordt gestreefd naar leefbare landbouwinkomens, stabiele markten, voedselzekerheid, het verbeteren van de concurrentiekracht van boeren, maar ook naar bescherming van de biodiversiteit en het beheersen van klimaatverandering.