Gedeputeerde Staten van Fryslân wil verkennen of met vrijwillige onteigening alsnog de NNN-doelen voor 2027 gerealiseerd kunnen worden. Hiermee is de discussie over het "O-woord" in Fryslân weer actueel.
Gedeputeerde Staten van Fryslân wil verkennen of met vrijwillige onteigening alsnog de NNN-doelen voor 2027 gerealiseerd kunnen worden. Hiermee is de discussie over het "O-woord" in Fryslân weer actueel.LTO Noord verwacht dat grondeigenaren niet zullen staan te springen om mee te werken. Regiobestuurder Meindert Talma: “Realiseer je goed: als je vrijwillige onteigening ingaat, is er geen weg terug.”
In de afgelopen periode heeft de Provincie de balans opgemaakt over de realisatie van het Natuurnetwerk Nederland (NNN, voorheen EHS). Conclusie: de realisatie ligt niet op koers. Zeker voor NNN, die een relatie heeft met Natura 2000 en de KRW, is 2027 een deadline die naar verwachting niet haalbaar is. In Provinciale Staten van Fryslân is eerder afgesproken dat ‘maximaal vrijwillig’ het uitgangspunt is tot 2027. Tegelijkertijd is toen vastgesteld dat volledige schadeloosstelling, dus een plus op de aankoopprijs, mogelijk drempelverlagend kan werken.
LTO Noord vindt de discussie die nu los lijkt te barsten lastig. Onteigening is een gevaarlijk instrument, ook langs de weg van vrijwilligheid. Dat heeft vooral te maken met het feit dat toepassing van schadeloosstelling alleen kan als traditionele onteigening als instrument in stelling is gebracht. Dan is er dus geen weg terug. Regiobestuurder Jan Teade Kooistra: “Mijn angst in deze is dat het met goede bedoelingen wordt opgezet, maar dat er uiteindelijk misbruik van zal worden gemaakt. Dat moeten we voorkomen.”
LTO Noord is van mening dat in het denken over oplossingen te weinig vanuit de boer geredeneerd wordt. Tien jaar geleden was een plus van 10 of 15% op de grondwaarde een stimulans om een deal te sluiten met de overheid. Met de actuele situatie waarin derogatie is weggevallen ligt dat volstrekt anders. De boer kan geen vierkant meter grond missen.
We dagen de provincie graag uit om eens op een andere manier te denken: verleid boeren die grond bezitten die natuur moet worden, met compensatie in grond. Denk aan één hectare inleveren en er twee hectare goede landbouwgrond op korte afstand van het bedrijf voor terugkrijgen. Of een andere optie: de grond waar natuurdoelen moeten worden gerealiseerd, blijft eigendom van de oorspronkelijke boer en de boer krijgt een blijvende rol in het beheer. De boer zou extra landbouwgrond moeten krijgen ter compensatie van de exploitatiemogelijkheden van deze grond.
We roepen de provincie dan ook op om meer te denken vanuit het perspectief van de boer. Als de provincie hierover eens verder wil sparren, staat onze deur open.
