Per 1 januari 2025 veranderen de regels in de Warenwet hygiëne van levensmiddelen rondom de verkoop van rauwe melk en rauwe room. De melk en room moeten dan maandelijks worden gecontroleerd en heeft hierdoor grote gevolgen voor ondernemers in de Multifunctionele Landbouw.
De rauwe melk moet worden gecontroleerd op de aanwezigheid van salmonella, campylobacter en shigatoxineproducerende E. coli (Stec). Dit heeft gevolgen voor ondernemers in de Multifunctionele Landbouw (MFL) die rauwe melk of rauwe room aan consumenten leveren via een boerderijwinkel of melktap. De winstgevendheid van de melktap komt in gevaar en het levert extra arbeidsbelasting op, en daarom roept LTO de overheid op veehouders financieel tegemoet te komen en de frequentie van de onderzoeken te verlagen.
Er is een groeiende groep consumenten die kiest voor natuurlijke en onbewerkte producten, zoals rauwe melk. Die wordt, ondanks de aanwijzing om haar te koken voor gebruik, vaak rauw geconsumeerd. Het ministerie van VWS zal daarom het bestaande kookvoorschrift omzetten naar een kookadvies, samen met het opschrift: “gebruiken op de dag van aankoop”.
Als melk rauw wordt gedronken, houdt dat gezondheidsrisico in. Het ministerie van VWS heeft daarom van Bureau Risicobeoordeling van de NVWA het advies gekregen om de regels voor de verkoop van rauwe melk aan te passen. Het ministerie volgt dit advies op en voert enkele wijzigingen in de regelgeving door. De belangrijkste wijzigingen zijn dat de melk op het moment van verkoop maximaal 72 uur oud mag zijn, dat het maximale kiemgetal van rauwe koemelk wordt verlaagd en dat voor andere rauwe melksoorten (van geiten, schapen, buffels, paarden, ezels en kamelen) ook een maximaal kiemgetal gaat gelden. De veehouder moet met periodiek onderzoek nagaan of aan de microbiologische normen wordt voldaan. In berichtgeving van COKZ worden de regels nader toegelicht, zie Nieuwsbrief eisen rauwe melk verkoop 2025 – COKZ | Controle Orgaan Kwaliteits Zaken
De verkoop van rauwe melk heeft al een zeer beperkte marge. Het is een gewenst lokaal, vers en onbewerkt product dat aangeboden wordt op het boerenerf en de verbinding tussen boer en burger versterkt. Door de verhoging van de kosten zullen veel veehouders stoppen met hun aanbod. Terwijl de ontwikkeling van multifunctionele activiteiten als de melktap juist maatschappelijk gewenst zijn. Wij roepen de overheid dan ook op om financieel tegemoet te komen aan de kosten voor de onderzoeken, die kunnen oplopen tot 150 euro per maand.
De frequentie van het onderzoek kan worden gehalveerd als de resultaten gedurende zes maanden achter elkaar voldoen aan de criteria. Wij vragen om deze frequentie eerder te halveren, veehouders laten dan immers zien te kunnen voldoen aan de gestelde kwaliteitseisen. Blijven veehouders voldoen aan de gestelde kwaliteitseisen, dan zou eens per twee maanden ook verder afgebouwd dienen te worden naar eens per zes maanden.