Het ene moment sta je als kalverboer je dieren te voeren, diezelfde middag ben je burger. Van agrarisch bedrijfslid naar ambassadeur. Jaap Kok uit het Gelderse Lunteren kan erover meepraten. LTO Noord zit in zijn DNA: ‘Ik weet wat ze doen en steun dat.’
Wie over de Westzoom in Lunteren rijdt, ervaart de scheidslijn tussen het platteland en de bebouwde dorpskern. Weiland en boerderijen enerzijds, burgerwoningen anderzijds. Trekkers en personenwagens die gebruikmaken van hetzelfde asfalt, maar uiteindelijk ieder hun eigen route kiezen.
Voor Jaap Kok (66) spelen beide werelden een rol in zijn leven. Tot voor kort bestierde hij een kalverhouderij met 1.280 dieren, maar na Pasen is hij gesetteld in een vrijstaand huis in de bebouwde kom. ‘De zaterdagochtend voor Pasen heb ik nog gevoerd, ‘s middags zijn we verhuisd en hebben we ingericht en ‘s avonds was alles op de boerderij voor mijn zoon.’
Zijn vrouw Fina kijkt naar de grote eettafel en mijmert nog over de keukentafel in de boerderij. ‘Die zat altijd vol. Dat mis ik wel hoor, al dat volk over de vloer’, blikt ze terug. Bij aankomst in de straat draait Kok net achteruit de dam op. ‘Net nog even bij mijn zoon geweest’, zegt hij, terwijl hij zijn klompen vlak achter de voordeur uittrekt.
Hoewel hij zijn nieuwe woning ‘een prima huis’ noemt en zijn woonomgeving ‘een leuke buurt’, voelt hij nog altijd de trots als hij het boerenerf oprijdt waar hij in 2011 een nieuw bedrijf bouwde om zijn kalverhouderij van Uddel naar Lunteren te verplaatsen en uit te breiden. Daarmee deed hij het bedrijf dat hij als veertigjarige van zijn ouders had overgenomen, van de hand. Destijds was het een gemengd bedrijf met 580 kalveren, koeien en varkens.
Op last van de provincie moest hij verkassen, maar Kok was standvastig in zijn wens om op de Biblebelt te blijven. ‘De mentaliteit van de bevolking is hetzelfde en spreekt mij aan. Ik wilde niet naar Groningen of Friesland. Gemeente Ede heeft overal aan meegewerkt, zodat we met nog twee boeren uit Uddel hierheen konden komen.’
Zijn komst naar Lunteren blijft niet lang onopgemerkt binnen de LTO Noord-gelederen. Al snel wordt Kok gevraagd of hij bestuurslid wil worden van de afdeling Ede, dat in 2015 opgaat in de Gelderse Vallei met Barneveld, Woudenberg en Nijkerk. ‘Ik ben net twee jaar uit het bestuur. Ik wist dat ik ging stoppen met mijn bedrijf en het over zou dragen aan mijn zoon. Anders was ik langer doorgegaan.’
Al doet Kok dat stiekem wel. ‘In het begin heb ik mijn zoon wel wat geholpen. Maar hij heeft nu alles op de rit, aanpassingen gedaan in de stal en een nieuwe ronde opgestart. Zijn gezin is heel actief bij het bedrijf en dan is het ook klaar voor mij.’
Als je Kok meemaakt, zijn energie voelt en zijn herhaaldelijke lach en bijhorende blik in de ogen waarneemt, besef je dat deze man niet in staat is niets te doen. ‘Dat klopt wel. Ik ben nog elke dag om half zes wakker en denk dan: ‘wat zal ik vandaag eens doen’. Gelukkig rij ik nog op een touringcar van de kerk met vijftig kinderen die ik naar school breng. Ook ga ik weer op de vrachtwagen rijden. Net als vroeger bij de kalverhouderij in Uddel, toen ik een baan erbij had. Ik was toen melkrijder, en dat ga ik weer doen op de bulkwagen. Ik wil geen winkels bevoorraden, het moet wel echt agrarisch zijn.’
Kok doet het niet alleen voor het geld (‘ik heb nog geen AOW’), maar vooral voor een doel in zijn leven. ‘Ik mis mijn regelmaat, ben mijn ritme kwijt. Ik wil niet het ledige gevoel hebben van een hele week niets doen. Daarom wil ik een paar dagen in de week werken. Maar een dagje fietsen vind ik ook leuk.’
Op pad en onder de mensen zijn en een praatje maken. Daar teert Kok goed op. ‘Zes jaar lang ben ik met Donné Hegger van LTO Noord om de twee, drie weken op pad geweest om leden te werven. Ik kon vertellen over de afdeling, Donné over wat LTO Nederland doet. We gingen ook altijd ergens een boterham eten. We hebben leuke dingen meegemaakt. Jammer dat zij is gestopt, anders had ik wel een dag in de maand op stap gewild.’
LTO Noord loslaten, komt bij Kok niet op. ‘Ik weet wat LTO Noord doet en steun dat door ambassadeur te zijn. Via Nieuwe Oogst blijf ik op de hoogte en ik ontvang ook de uitnodigingen van de afdeling. Bijeenkomsten, de afdelingsbarbecue in de zomer. Ik ben een mensenmens en moet wel een keer iemand spreken.’
Naast zestienduizend leden met een agrarische onderneming telt LTO Noord bijna vierduizend ambassadeurs. Mensen die boer af zijn, maar de belangenvereniging voor boeren en tuinders blijven steunen. Ambassadeurs kunnen kiezen voor de basisvariant van 63 euro per jaar. Dit kunnen zij tegen een meerprijs aanvullen met steun aan de lokale afdeling en/of een abonnement op Nieuwe Oogst. De redactie bezocht acht ambassadeurs om hun verhaal op te tekenen. Dit keer is de beurt aan Jaap Kok uit het Gelderse Lunteren.
Het kalverbedrijf waar oud-minister Christianne van der Wal op bezoek kwam, is nu van de zoon van Jaap Kok. Wel rijdt hij nog op de vrachtwagen.