Het gaat tergend langzaam, vindt regiobestuurder Lammert Westerhuis. Maar LTO Noord maakt zich achter de schermen hard voor schadeherstel en toekomstperspectief voor agrarisch ondernemers in aardbevingsgebied Groningen. ‘Men moet niet krenterig zijn.’
Zo’n twee jaar volgt Westerhuis het aardbevingsdossier namens LTO Noord. Hij is aangesloten bij het Agrarisch Sectoroverleg Groningen en is het aanspreekpunt voor leden in het aardbevingsgebied. In de afgelopen periode is zijn geduld regelmatig op de proef gesteld.
‘Het is een langzaam proces, het is continu wachten op onderzoeken en metingen. En die onderzoeken en metingen vervolgens weer bespreken met de betrokken instanties.’ Moedeloos word je er soms van, erkent de akkerbouwer en pluimveehouder uit Usquert. ‘Maar ik wist van tevoren waar ik aan begon.’
Belangrijkste opdracht voor Westerhuis is het vooruitbrengen van het Agroprogramma. Dit programma biedt boeren en tuinders financiële middelen en ondersteuning bij aardbevingsschade, maar ook bij toekomstige bedrijfsvoering. Westerhuis: ‘De laatste puntjes op de i moeten nog worden gezet, maar we zitten op de goede weg. Nu is het doorpakken.’
De eerste pilots binnen het Agroprogramma zijn gestart, waarbij consulenten worden ingezet om agrarisch ondernemers te ontlasten. ‘Het is bijna een dagtaak om in kaart te brengen waar de schade zit, vergunningen te regelen voor schadeherstel of nieuwbouw en contact te houden met het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG), Nationaal Coördinator Groningen en gemeenten. De consulent helpt de boer daarbij’, legt Westerhuis uit.
Daarbij is er ruimte voor mentale zorg, want sommige boeren zitten ook geestelijk in de knoop, weet Westerhuis. ‘Zij worstelen met vragen als ‘hoe kan ik verder in dit gebied’ en ‘op hoeveel financiële steun kan ik rekenen’. Dat het allemaal zo lang duurt, helpt natuurlijk niet.’
De regiobestuurder werd afgelopen week nog gebeld door een LTO-lid die grote zorgen heeft over zijn toekomst. ‘Hem breng ik dan in contact met een consulent van het Agroprogramma, zodat die de ondernemer verder kan helpen.’
Een ander punt waar Westerhuis bovenop zit, is het mestkelderonderzoek. Het IMG – het instituut dat de schade beoordeelt en schadevergoeding toekent – en agrarische vertegenwoordigers worden het niet eens over het behandelen van schade aan mestkelders.
‘De bevingen leiden tot schade aan mestkelders met instroom van grondwater tot gevolg. Zowel schade aan de mestkelder als vervolgschade, extra kosten door de instroom van water, moeten worden vergoed. Maar daar wil IMG tot nu toe niet aan’, stelt Westerhuis.
Er zijn volgens Westerhuis al 150 ondernemers die schade hebben gemeld aan hun mestkelder. ‘Ook heeft IMG het effectgebied verkleind door te stellen dat er minimaal 10 millimeter per seconde grondversnelling moet zijn geweest. Dat moet volgens ons 2 millimeter per seconde zijn, zoals ook geldt voor bovengrondse schade in het gebied.’
Door dit soort pietluttigheden duurt het allemaal zo lang, meent Westerhuis. ‘Zo schiet het niet op en het zorgt alleen maar voor oplopende schade, financieel en mentaal. Overheden moeten niet te krenterig zijn, maar gewoon het toegezegde geld gaan uitgeven in dit gebied. Ophouden met de strijd en zorgen dat het mijnbouwgebied een boost krijgt. Over twintig jaar moet ons mooie Groningen zijn opgeknapt. Dat is ons beloofd.’
Blijf op de hoogte via ltonoord.nl/kennisbank/aardbevingen.