Stikstof, het bodem- en waterdossier en het Natura 2000-beheerplan voor de Aldegeaster Brekken. Dat zijn slechts enkele van de complexe vraagstukken die agrariërs in Súdwest Fryslân hard raken. ‘We moeten nu meer dan ooit de handen ineen slaan’, zegt Jolmer de Vries.
Melkveehouder Jolmer de Vries in het Friese It Heidenskip is de nieuwe voorzitter van de fusieafdeling LTO Noord Súdwest Fryslân. Deze is begin januari ontstaan uit een fusie tussen de afdelingen Nijefurd, Sneek/Wymbritseradeel en Wunseradiel/Boalsert/Littenseradiel.
De LTO Noord-afdelingen werkten in de loop der jaren al op verschillende dossiers samen, maar hebben nu definitief de handen ineen geslagen. ‘Samen hebben we nog meer slagkracht en kunnen we van grote betekenis zijn voor onze leden’, legt de nieuwbakken afdelingsvoorzitter uit.
En dat is nodig, ervaart De Vries. ‘Naast de landelijke dossiers spelen op lokaal niveau veel zaken die onze leden hard raken. Ten eerste maken veel ondernemers zich zorgen over de invulling van het stikstofbeleid en wat dit voor hun bedrijf gaat betekenen. En ook de afschaffing van de derogatie is een groot zorgpunt binnen de sector.’
Feit is dat je minder mestplaatsingsruimte hebt, stelt De Vries. ‘De combinatie met de niet-productieve graslandranden binnen het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid maakt dat ondernemers moeten inkrimpen met hun veestapel. Dat heeft gevolgen voor je inkomsten.’
En hoe komt het stikstofbeleid er nu daadwerkelijk uit te zien, gaat de afdelingsvoorzitter verder. ‘Wat betekent dit voor je bedrijf? Wat kan straks nog wel? Veel leden maken zich zorgen om de toekomst van hun bedrijf. De toekomst is ongewis, er is nog steeds geen beleid. Ondernemers durven daardoor geen investeringen te doen en bedrijfsopvolgers weten niet waar ze aan toe zijn en welke kant ze straks het beste op kunnen gaan. Door die onzekerheid hebben veel ondernemers een kras op hun ziel.’
Bovenaan het lijstje van de LTO Noord-afdeling staat steevast het zorgen voor een goed verdienmodel voor boeren en tuinders. De Vries: ‘Daar blijven we ons hard voor maken. Dat staat bij ons op nummer 1. Ook in dit gebied moeten agrariërs de kansen hebben en houden om te kunnen blijven boeren.’
Om op lokaal niveau zo veel mogelijk sturing te geven aan het beleid, is de afdeling nauw betrokken bij de plannen van de gemeente en Provinsje Fryslân. ‘Naast de stikstofproblematiek komt er een nieuw beheerplan voor het Natura 2000-gebied Aldegeaster Brekken’, legt De Vries uit. Deze zaken tezamen geven veel druk op de ondernemers daar, weet hij.
‘We weten nog niet in wat voor jasje dit nieuwe beheerplan wordt gegoten en wat voor invloed het zal hebben op de bedrijven in en rondom de Aldegeaster Brekken. Het opstellen van dit plan is nog in volle gang’, aldus De Vries. Onlangs hield de afdeling in het kader van dit nieuwe plan een collegetour voor de wethouder, fractieleden en ambtenaren van de gemeente Súdwest Fryslân.
‘We hebben verschillende leden bezocht die hen meenamen over het bedrijf. Het is belangrijk dat we op die manier in gesprek blijven met de mensen die over het beleid gaan en onze zorgen en wensen met hen delen. Bijvoorbeeld als het gaat om de verhoging van het waterpeil. Dit heeft invloed op je bedrijfsvoering. Als we daar samen goede afspraken over kunnen maken, komen we een heel eind. Een hoog waterpeil als het moet en laag als het kan’, geeft De Vries aan.
Een belangrijke portefeuille binnen de afdeling is ‘Vitaal platteland’. De gemeente Súdwest Fryslân zet met haar Omgevingsvisie 1.0 in op een vitaal en aantrekkelijk landschap gericht op een toekomstbestendig landelijk gebied. Binnen dit thema geldt de landbouwtransitie als dé grote opgave. De gemeente streeft samen met haar partners naar een circulaire en natuurinclusieve vorm van landbouw.
‘Deze omgevingsvisie raakt ons natuurlijk direct’, zegt de LTO Noord-afdelingsvoorzitter. ‘Daarom zitten wij om tafel.’ Ook partijen als Natuurmonumenten en Wetterskip Fryslân zijn vertegenwoordigd. ‘Als afdeling denken wij vanuit de praktijk mee. De plannen moeten praktisch uitvoerbaar zijn en blijven.’
Daarnaast denkt de afdeling mee over andere zaken die hieronder vallen, vervolgt De Vries. ‘De gemeente wil Sneek bijvoorbeeld autoluw maken, maar hoe doet ze dat? Hoe zorgen we ervoor dat andere dorpen daar niet mee worden belast? En hoe doen we het met landbouwverkeer?’
Een ander voorbeeld is dat de gemeente meer bomen wil planten in het buitengebied, vertelt De Vries. ‘Dat raden wij af, omdat het bijt met het weidevogelbeheer. Bomen trekken predatoren aan. Een factor die we in het kader van goed weidevogelbeheer willen voorkomen.’
LTO Noord Súdwest Fryslân is in januari ontstaan. De fusieafdeling telt zestien bestuursleden. Het bestuur wordt gevormd door Jolmer de Vries, Bauke Jansen, Jouke op de Hoek, Petra Miedema, Romke Lycklama, Luut Dijkstra, Jan Jurjen Leijenaar, Wytske Sybrandy, Teake Piet van der Werf, Johannes van Raalte, Annebeth de Jong, Pier Jan Noordmans, Jacob Meint Postma, Trijntje Sterkenburg, Sake de Boer en Sipke Greidanus. Samen behartigen zij de belangen van 330 agrarische bedrijfsleden en hun medeondernemers.