LTO Noord-afdeling Zuidelijk Flevoland voert al meer dan een jaar verzet tegen de komst van een groot datacenter in Zeewolde.

Facebook-moederbedrijf Meta heeft nu besloten om de bouw van het omstreden datacenter voorlopig te pauzeren. Voorzitter Jaap Lodders van LTO Noord-afdeling Zuidelijk Flevoland vertelt het verhaal achter het verzet.

Al sinds 2019 gaan er geruchten over gesprekken tussen Facebook en gemeente Zeewolde over de komst van een groot datacenter, maar dit werd niet concreet. Onderhandelingen vonden vooral plaats achter gesloten deuren. Begin 2021 trad er een nieuw bestuur aan bij LTO Noord-afdeling Zuidelijk Flevoland met Jaap Lodders als kersverse voorzitter.

Hoe zijn jullie gestart?

‘Wij vroegen meteen om een overleg met de gemeente. De informatievoorziening van de gemeente was beperkt. De gemeente vond dat de onderhandelingen achter gesloten deuren moesten plaatsvinden. De gemeenteraad was in vertrouwen geïnformeerd. Ondertussen groeide de onrust in Zeewolde over de komst van het datacenter.’

Hoe hebben jullie dit als afdeling aangepakt?

‘We hoorden dat de gemeente met het plan over het datacenter naar buiten wilde treden. Daarom is er op aandringen van ons een digitale bijeenkomst georganiseerd voor de leden van LTO Noord-afdeling Zuidelijk Flevoland. Tijdens de bijeenkomst heeft de gemeente haar plannen toegelicht.’

Wat was daarna jullie aanpak?

‘Voor ons stond na de bekendmaking al vast dat wij een zienswijze tegen het bestemmingsplan zouden indienen. Dat hebben wij, met juridische ondersteuning van LTO Noord, ook gedaan. Wij hadden vooral bezwaar tegen de risico’s op de waterkwaliteit en de waterkwantiteit.
‘Ook hebben wij leden opgeroepen om een zienswijze in te dienen en hen ondersteund met een voorbeeldmodel.’

Gemeente Zeewolde wilde het bestemmingsplan snel door de raad loodsen?

‘Ja, het liefst voor de zomer van 2021. Door de vele ingediende zienswijzen duurde dit langer. Uiteindelijk kwam het pas in november op de agenda in de commissievergadering. LTO Noord-afdeling Zuidelijk Flevoland heeft geen gebruikgemaakt van het recht om in te spreken tijdens de commissievergadering, maar een brief gestuurd aan de gemeenteraad, die werd opgepakt door verschillende media. Een maand later werd het bestemmingsplan voor het datacenter vastgesteld door de gemeenteraad.’

Hoe viel dat besluit bij jullie?

‘We waren enorm teleurgesteld. Toch lieten we het er als bestuur niet bij zitten. Op 23 maart – vanaf dat moment lag het bestemmingsplan ter inzage om ertegen in beroep te gaan – kondigden we aan naar de Raad van State te stappen om het besluit aan te vechten. Zes dagen later was het moment daar: Meta kondigde aan de plannen voor het datacenter in de ijskast te zetten.’

Hoeveel tijd heeft dit hele traject jullie gekost?

‘We hebben als LTO Noord-afdeling Zuidelijk Flevoland meer dan een jaar lang alles uit de kast gehaald. Er heeft meer dan tweehonderd uur werk in gezeten.
‘Ik heb dat niet alleen gedaan. We hebben het samen als afdelingsbestuur gedaan. Dit resultaat is ook niet alleen aan LTO Noord te danken. Het is een opeenstapeling van acties.’

Welke acties bedoelt u daarmee?

‘Naast het indienen van de zienswijzen, het sturen van de brief aan de gemeenteraad en de voortdurende lobby achter de schermen zijn we verschillende keren door de media opgezocht.
‘Daarbij is niet alleen Omroep Flevoland te woord gestaan, maar ook EenVandaag, diverse dag- en weekbladen en zelfs de BBC.’

Wat was jullie strategie in het hele traject?

‘We hebben gekozen voor een mix tussen stevig zijn en de weg van de diplomatie. Je kunt uiteraard van mening verschillen of dat de beste aanpak is, maar dat leek ons de juiste weg.’

Geen trekkeracties?

‘Er kwamen ook vragen om trekkeracties te organiseren. Wij waren niet van plan om dat te doen. Zo’n actie is er uiteindelijk wel geweest. Tegelijkertijd denk ik dat het opvoeren van de druk via de media en via de lobby meer effect heeft gehad. Daarbij benadruk ik wel dat alle bezwaren die wij hebben geuit, waren gebaseerd op feiten. Zo waren er veel geruchten over het datacenter, die uiteindelijk onwaar bleken te zijn.’

Zijn de leden van de afdeling bij het proces betrokken?

‘Tijdens het hele proces zijn ook voortdurend de leden van LTO Noord in het gebied meegenomen. Ik vind het belangrijk om de leden goed te informeren en ook op te vragen wat zij belangrijk vinden.’

Hoe hebben jullie dat gedaan?

‘Wij versturen regelmatig nieuwsbrieven om leden te informeren waar we als bestuur mee bezig zijn. We hebben veel aandacht aan dit onderwerp besteed. Ook hebben we weleens een extra nieuwsbrief gestuurd, als de actualiteit daarom vroeg.’

Hoe gaat het nu verder?

‘We gaan binnenkort het beroepschrift indienen bij de Raad van State. Dat is onderdeel van de bestemmingsplanprocedure. Daarbij krijgen we opnieuw steun van de juridische afdeling van LTO Noord. Het vergunningentraject is voorlopig opgeschort, doordat Meta de plannen in de ijskast heeft gezet. Het is nog onduidelijk welke vervolgstappen Meta zal zetten. Vorige week hebben we overleg gehad met het college van burgemeester en wethouders. Ook voor de gemeente is het afwachten wat er verder gaat gebeuren.’

Foto: Voorzitter Jaap Lodders van LTO Noord-afdeling Zuidelijk Flevoland voor de plek waar het datacenter zou komen.