Zoute sloten, een verzilte bodem of helemaal geen water. Steeds meer agrarisch ondernemers langs de kust krijgen te maken met verzilting. Op Goeree-Overflakkee zien ze de zoute toekomst ook.
‘Maar wij willen ook voor de volgende generatie voldoende zoetwater’, zegt akkerbouwer Sjoerd de Jong. In april kwamen gedeputeerden, ambtenaren en gebiedspartners samen op zijn bedrijf in het Zuid-Hollandse Ouddorp om de genomen maatregelen in het gebied te zien.
Sinds een aantal jaar werken vijftien boeren samen aan een plan om ook in perioden van droogte meer zoetwater beschikbaar te hebben op het meest westelijke puntje van het eiland Goeree-Overflakkee. Dat doen ze niet alleen, maar samen met natuurorganisaties.
Het landbouwgebied wordt aan beide kanten omsloten door duingebieden, die zoetwater nodig hebben maar ook kunnen opslaan. De Jong: ‘Dat zowel natuurorganisaties als landbouwbedrijven meedoen, biedt natuurlijk kansen, al vind ik het ook ingewikkeld. Je vist toch in dezelfde vijver.’
Boven de schuur vol hyacinten- en narcissenbollen van een van de deelnemende ondernemers overleggen de agrariërs regelmatig met natuurorganisaties, waterschap, gemeente, provincie en het projectteam.
‘Soms sta je tegenover elkaar als organisaties, maar in dit Deltaplan Agrarisch Waterbeheer (DAW)-project zie je dat zowel natuur als landbouw hetzelfde doel heeft: voldoende zoetwater’, zegt akkerbouwer Dick Grinwis uit Ouddorp. ‘We zagen bijvoorbeeld op zo’n avond verschillende voorstellen van de lokale natuurbeschermingspartij en die waren zo slecht nog niet.’
‘Er zijn twee problemen met zoetwater op Goeree-Overflakkee’, zegt projectleider Inge van Paassen van LTO Noord. ‘Het water dat valt stroomt via de sloten de zee in. Wat blijft staan, vermengt bij droogte snel met het zoute of brakke water. Voordat we maatregelen namen, moesten we eerst meten waar überhaupt het zoete en zoute water stroomde.’
De afgelopen jaren hebben de agrariërs, de lokale natuurorganisatie en onderzoeksinstituut Deltares metingen gedaan. Op basis van die metingen zijn verspreid over het eiland de eerste stuwtjes geplaatst. Ook bij De Jong, op de plek waar zijn zoete regenwater zo de zoute sloot inliep. Met de Waterkaravaan werden bestuurders en ambtenaren naar deze locatie gebracht om de problemen en oplossingen in de praktijk te zien.
De Jong kan de hoogte van de stuw zelf instellen. Met de stuw houdt hij het zoute water uit zijn kavelsloot en blijft het zoete water in zijn sloot en perceel staan, zo laat hij de aanwezigen zien.
Van Paassen is benieuwd naar het resultaat komende zomer. ‘Nu is er natuurlijk nog voldoende water. Wij zijn allemaal benieuwd of er straks genoeg zoetwater voor de akkerbouwers en natuur is, als het droger wordt. Met een uitgebreid meetnetwerk houden we alles in de gaten. De eerste resultaten zijn in ieder geval positief.’