Hoe laat je zien en ervaren hoe je als melkveehouder winst kunt halen door natuurinclusiever te boeren? Medio april waren vier boeren van de Wilpse Klei te gast bij melkveehouder Pieter Brouwer in Bunschoten (net over de Gelders-Utrechtse provinciegrens).
Deze excursie maakt onderdeel uit van het Platform Natuurinclusieve Landbouw Gelderland, waar LTO partner van is. LTO Noord-projectleider Yvette van Wichen doet daarin samen met landbouwadviseur Wim van de Geest een kleine pilot met de boeren in de Wilpse Klei (een Natura-2000 gebied aan de IJssel net onder Deventer). Doel is daarmee de emissies van stikstof en andere broeikasgassen te verlagen. Op basis van alle data wordt bekeken hoe ze winst kunnen boeken.
Melkveehouder Brouwer voerde jarenlang veel krachtvoer. Toen er aan het bedrijf meer grond toegevoegd kon worden, ging hij er anders over denken. Sindsdien streeft het bedrijf naar een zo hoog mogelijke benutting van het gras. Geleidelijk aan heeft dat geleid tot een laag ureumgehalte in de melk en dus minder ammoniakuitstoot. Belangrijkste succesfactor is vooral de vers-grasopname van de koeien te verhogen. Hierdoor is over 2022 het ureumgehalte in de melk gedaald naar gemiddeld 17, terwijl de melkkoeien toch ruim 9.700 kg melk per koe produceerden. Door het lage ureumgehalte werd als fors bespaard op de afzet van mest. Daarboven werd nog een BEX-voordeel gerealiseerd van 3.516 kg stikstof, wat overeenkomst met ca. 879 ton rundveedrijfmest.
Als deelnemer van het project Netwerk Praktijkbedrijven worden er wekelijks grasmonsters genomen en methaan- en ammoniakmetingen gedaan. Dit heeft Brouwer veel praktisch inzicht opgeleverd, hoe de kwaliteit van het gras verandert in relatie tot het weertype. Zo wordt er altijd ‘s middags vers gras gevoerd, omdat er dan ca. 50 gram meer suiker in het gras zit. Ook probeert Brouwer zoveel mogelijk te weiden en voert hij daarnaast zoveel mogelijk vers gras op stal. Het krachtvoer houdt hij zo laag mogelijk en hij stuurt bij afhankelijk van de kwaliteit van het gras.
Met de groep boeren op de Wilpse Klei gaan we in de pilot verder met het verzamelen van Kritische Prestatie Indicatoren (KPI’s) zoals NH3/ha, N-bodem/ha, dierenwelzijn, CO2 en circulariteit. Onderdeel van de pilot is een eerste score van deze boeren op de KPI’s. De uitkomsten van de pilot en het thema monitoring dienen als input voor een nieuw NIL-thema: De Gelderse Biodiversiteitsmonitor. Daarin wordt vooral de koppeling van KPI-score naar een verdienmodel voor boeren ontwikkeld.
Tip: gezien het feit dat ook melkfabrieken deze informatie steeds meer gebruiken als onderdeel bij de vorming van de melkprijs, is het belangrijk om tijdig hierop in te spelen.