Van wildgroei naar beleid. Van afgetimmerde schuur naar comfortabele woonunit. Komkommerteler Inge Bergsma-de Vries uit het Drentse Erica heeft alle huisvestingsvormen voor internationale werknemers in het gebied meegemaakt. Ze is groot voorstander van beleid, zodat er duidelijke regels zijn waaraan moet worden voldaan.
Op haar terrein is het netjes voor elkaar. Er zijn negentien wooneenheden met tachtig plekken. Verdeeld over negen oude bedrijfswoningen komen daar nog eens zestig plekken bij. ‘Terwijl mijn vader ooit is begonnen met vier oude stacaravans’, herinnert Bergsma-de Vries zich nog.
Even terug in de tijd, toen huisvrouwen voor een groot deel bijdroegen om het toen nog veel kleinere bedrijf draaiende te houden. ‘Onder schooltijd van de kinderen, in de wintermaanden in ‘de steun’. Maar die werd afgeschaft. Toen kwamen bij ons de eerste internationale werknemers’, blikt de komkommerteler terug.
Vanaf 1998 waren het vooral Polen met een Duits paspoort die hun werkplek in Erica bij familie De Vries vonden. ‘Eerst via uitzendbureaus, later bij ons in dienst. Inmiddels hebben we wel zes verschillende culturen aan het werk’, zegt Bergsma-de Vries. Overdag in de kas tussen de komkommers. Maar er moet ook worden gewoond en geslapen.
‘Vakantieparken moesten voor toeristen blijven en er was overlast. De huizen in de gemeente Emmen waren voor de Emmenaren. Dus zette mijn vader vier stacaravans op een stuk land en sloot die aan op de voorzieningen. Hierin konden we tien mensen huisvesten die bij ons in dienst waren. Eigenlijk hadden we geen keuze. Daardoor werd het door de gemeente gedoogd’, zegt de ondernemer.
Het was nog maar het begin. Overal en nergens verrees huisvesting voor de arbeidskrachten uit het buitenland. Oude huizen werden opgelapt, (sta)caravans geplaatst en schuren werden afgetimmerd. Voor gemeente Emmen reden om er beleid op te maken. Bergsma-de Vries is er blij mee. Huisvesting moet voldoen aan het bouwbesluit en er wordt goed gelet op onder andere (brand)veiligheid.
De werknemers bij de komkommerteler hebben allemaal een eigen plek. ‘Daarom hebben we meer plekken dan werknemers. Ze betalen daar huur voor en die plek blijft ook van hen als ze een paar weken in hun thuisland zijn.’
De ondernemer vindt het ‘niet meer dan normaal’. ‘We hebben hier nog de ruimte. Dat is in het Westland moeilijker. In een krappe arbeidsmarkt kan goede huisvesting voor een werknemer wel een reden zijn om voor jou te blijven werken.’
Dat er vaak wordt geklaagd over overlast bij huisvesting van internationale werknemers, vindt Bergsma-de Vries jammer. ‘Bij de werving en selectie valt nog winst te halen. De wervers in de thuislanden krijgen een bonus voor iedere medewerker die ze hierheen sturen. Het zal hen een worst wezen of dat alcoholisten of drugsverslaafden zijn. Daar ligt een zorgtaak die moet worden opgepakt. Maar door wie?’
