“Niet alles kan overal meer”, is de afdronk van LTO Noord-regiobestuurder Martin Immink na de Waterconferentie Aanpak Droogte in de Achterhoek en Liemers. Daar bleek ook dat juiste lokale gebiedsinitiatieven met daadkrachtige agrariërs energie en versnelling brengen. Wat is besloten op deze conferentie?
Op 20 februari vond in Ulft de vierde werkconferentie op rij plaats, met onder andere Deltacommissaris Co Verdaas en gedeputeerde Ans Mol. Met de ondertekening van een overeenkomst door achttien partijen, waaronder LTO Noord, krijgt de samenwerking vervolg. We moeten toe naar uitvoering van maatregelen, is het credo. Van wereldkampioen waterafvoer moeten we nu zorgen dat we water beter vasthouden, als een spons. Co Verdaas: “Dat betekent ook dat je moet kijken waar je landschappelijke functies op termijn wilt behouden. Ik snap best dat dat voor agrarisch ondernemers onzekerheid geeft, maar daarom werken we als partijen samen om daar perspectief in te vinden.”
LTO Noord is medeorganisator. Martin Immink: “Na vele jaren van droogte, zijn we nu in een natte periode beland. We hebben dus te maken met een grillig weerbeeld met grote extremen. Hoe ga je daarmee om als agrariër, welke maatregelen zijn nodig? Zorg bij waterwinning bijvoorbeeld voor een goede inlaat dan wel afvoer van regen- en rivierwater. Juist wij als boeren kennen het landschap goed; daarom is onze inbreng noodzaak. Er zijn lokaal goede inactieven, maar mijn conclusie na vandaag is wel: door de verandering van het klimaat is op termijn niet alles meer haalbaar, of het nu om woningbouw, natuur, maar ook om landbouw gaat. We zullen ons daarin aan moeten passen.”
Er zijn acht sleutelgebieden en -projecten benoemd, waarvoor de partners binnen twee jaar de uitvoering willen regelen. Een voorbeeld is het gebiedsproces rondom drinkwaterwinning ’t Klooster bij Hengelo (Gld). Hier werken provincie, waterschap, Vitens, gemeente Bronckhorst en LTO Noord met bewoners uit het gebied aan plannen voor droogtemaatregelen, een betere waterkwaliteit en toekomstbestendige landbouw. Het doel is een meerjarenprogramma op te stellen, waarin de partijen de komende tien jaar structureel samenwerken aan de aanpak van droogte en wateroverlast.
Een lokaal initiatief is Elke Druppel De Grond In (EDDGI) waar maar liefst 700 grondeigenaren bij betrokken zijn, waaronder veel boeren. Het succes: een grote opgave klein maken. Samen verkennen boeren met een gebiedsmakelaar en veldbodemkundige hoe het bodem- en watersysteem werkt en welke maatregelen waar mogelijk zijn. Zo wordt er geëxperimenteerd met duikerafsluitingen, droogtestuwen, gestuurde drainage, bevloeiing en het verondiepen en dempen van sloten.
Deelnemer en LTO-lid Marjan Heinemans werkt samen in een groep van acht boeren en enkele andere partijen: “We zijn de hoge percelen op de essen - de kamelenruggen - gaan vullen met water uit de Veengoot, als een waterbuffer. Dat heeft geleid tot hoger grondwater en meer capillaire werking met minder droogteverschijnselen. Ik ben anders gaan denken over de mogelijkheden om samen met andere partijen resultaat te bereiken. Het succes: je moet je kwetsbaar durven opstellen, daarna volgt het gunnen en resultaat. Want het was 5 voor 12 qua waterbeschikbaarheid. Met deze maatregelen kun je hier blijven boeren, en zeker zo belangrijk, behoud je de leefbaarheid op het platteland. Willen we dit echt laten groeien, dan zou je een langjarige vergoeding voor blauwe diensten moeten opzetten. Dan bereik je echt resultaat.”
Herman Menkhorst, melkveehouder en waterportefeuillehouder van LTO Noord-Achterhoek: “Het is tijd dat we van praten overgaan tot actie. Het is goed dat we als LTO Noord erbij aan tafel zitten, want onze belangen zijn vaak heel anders dan die van een stads- of dorpskern. Ik geloof daarom ook sterk in lokale initiatieven die praktische oplossingen bieden en als basis dienen voor bredere beleid. De uitdaging van beleid is dat daar veel tijd overheen gaat voordat er een oplossing komt. Tot die tijd weet je nooit zeker of er wel of niet een stevige bui valt. Daar moet je op voorbereid zijn.”
