Voortdurende aandacht voor werknemers in kwetsbare posities

Internationale werknemers zijn onmisbaar in onze sector en het is belangrijk dat zij onder goede en veilige omstandigheden werken en wonen. Dit zegt LTO naar aanleiding van het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) dat is gepubliceerd.

LTO-voorzitter Ger Koopmans: ‘Internationale werknemers vervullen een cruciale rol om het seizoensgebonden werk in de land- en tuinbouw uit te voeren. LTO steunt de oproep om structureel werk zoveel mogelijk met duurzame arbeidsrelaties in te vullen. Het is essentieel dat hun positie en veiligheid serieus wordt genomen. Het overgrote deel van alle agrarische ondernemers neemt die verantwoordelijkheid ten volle. Voor degenen die dat niet doen, moeten daar scherpe consequenties tegenover staan. Maar in het OVV-rapport had die balans wat mij betreft duidelijker naar voren mogen komen. Het overgrote merendeel van de sector, doet het goed en verdient daar ook lof en erkenning voor.’

LTO is op de hoogte van de geschetste uitdagingen in het rapport. Het overgrote deel van de agrarische ondernemers en onze leden investeert continue in veilige werkplekken, goede huisvesting, informatie- voorziening, registratie en begeleiding. LTO stimuleert en ondersteunt dit bijvoorbeeld via het agrarisch keurmerk flexwonen, CAO-afspraken met vakbonden en samenwerking met uitzendorganisaties. Helaas zijn er ook uitzonderingen op de regel. LTO vindt dat die malafide werkgevers harder moeten worden aangepakt, omdat zij het imago van de hele sector schaden.

Rol van wet- en regelgeving

Regelgeving die rekening houdt met de specifieke dynamiek van onze sector en de veiligheid van werknemers waarborgt is van belang. We hebben vertrouwen in de toekomstige WTTA (Wet toelating terbeschikkingstelling van arbeidskrachten), een nieuw Nederlands toelatingsstelsel dat vanaf 1 januari 2027 bedrijven die arbeidskrachten ter beschikking stellen (zoals uitzend- en detacheringsbureaus) verplicht om een vergunning aan te vragen bij de overheid. Het doel van de wet is om misstanden in de sector te bestrijden, de positie van met name arbeidsmigranten te verbeteren, en een gelijk speelveld te creëren door malafide uitleners te weren van de arbeidsmarkt.

Samenwerking nodig

Veiligheid op de werkvloer is een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Werkgevers kunnen en moeten hun zorgplicht nakomen, maar dit kan niet zonder:

• duidelijk en effectief handhaven van de overheid, met oog voor de praktijk;

• betrouwbare data en monitoring, zodat beleid kan worden gebaseerd op feiten;

• een maatschappelijk gedragen aanpak van huisvesting (op eigen erf) en zorg, omdat dit vaak buiten de macht van individuele ondernemers ligt.

Wij spannen ons dagelijks in om gerichte maatregelen, die de veiligheid en het welzijn van internationale werknemers betreft, nog verder te verbeteren. Het uitdragen en uitvoeren van het WIN-convenant is daar een concreet voorbeeld van. Waarbij we samen met overheden, huisvesters en vakbonden gezamenlijk verantwoording dragen.

Ook richt LTO zich op automatisering en robotiseren van bepaalde arbeid. Door daarop in te zetten kan de ontwikkeling en adoptie van technologie in brede zin versnellen en kan een deel van het tekort aan arbeidskrachten worden vervangen.

Bovenal pleiten wij voor een evenwichtige benadering: streng waar sprake is van misstanden zijn, maar ook waardering en steun voor ondernemers die het goed doen. Want laten we niet vergeten dat dat het overgrote deel van onze ondernemers in de land- en tuinbouw betreft. Alleen samen kunnen we ervoor zorgen dat internationale werknemers veiliger, gezonder en met respect hun werk in Nederland kunnen doen.