Wat zijn vezelteelten?
Vezelteelten zijn gewassen zoals vlas, vezelhennep en miscanthus (olifantsgras) die worden geteeld voor hun vezels. Deze vezels worden gebruikt in biobased producten, zoals isolatiemateriaal, bouwplaten of textiel. Tijdens de groei nemen de gewassen CO₂ op, die opgeslagen blijft in het eindproduct. Zo helpen vezelteelten ook andere sectoren duurzamer te worden, zoals de bouw.
Kansen en belemmeringen
Vezelteelten en biobased toepassingen zijn een nieuwe ontwikkeling in de landbouw. De verwachting is dat de vraag én het teeltareaal de komende jaren toenemen, vooral door interesse vanuit bouwbedrijven, woningbouwcoöperaties en overheden. Ook bij onze leden zien we al initiatieven en experimenten. Vezelteelten kunnen bijdragen aan een extra of alternatief verdienmodel, mits we ook nadenken over de financiële kaders voor agrarische ondernemers. Vezelteelten dragen bij aan opgaven als: klimaat, milieu en bodem- en waterkwaliteit.
Toch zijn er ook zorgen bij agrarische ondernemers. De financiële opbrengst van vezelgewassen is op dit moment vaak nog te laag om te concurreren met gangbare teelten. Daarnaast is de afzetmarkt nog in ontwikkeling en is er onzekerheid over afnameprijzen en verwerkingscapaciteit. Voor veel ondernemers is dat reden om terughoudend te zijn.
Wat moet er gebeuren?
Om vezelteelten aantrekkelijker te maken, zijn betere randvoorwaarden nodig. Een hoger rendement en zekerheid over de afzet zijn essentieel. Onze leden moeten kunnen rekenen op begeleiding en betrouwbare informatie. Daarnaast is het belangrijk dat vezelteelten volwaardig worden meegenomen in beleid en regionale initiatieven. De teelt kan gestimuleerd worden met aanvullende subsidies.
LTO Noord ziet hierin een duidelijke rol voor zichzelf: we willen leden die interesse hebben in vezelteelten ondersteunen met kennis, netwerken en toegang tot praktijkervaringen. We nemen een constructieve houding aan richting ondernemers die met deze teelten aan de slag willen, en we zetten ons in voor betere voorwaarden via overleg met ketenpartijen, overheden en beleidsmakers.
Hoe past dit binnen de visie van LTO?
In onze ‘Toekomstvisie 2030’ ligt de nadruk op innovatie, ondernemerschap en duurzaamheid. Nieuwe teelten zoals vlas, hennep of miscanthus passen bij dit beeld van een landbouw die meebeweegt met maatschappelijke en marktvraag. De ontwikkeling van vezelteelten is dus een kans om te vernieuwen en tegelijkertijd invulling te geven aan bredere maatschappelijke doelen.
Ook passen vezelteelten binnen het Uitvoeringsprogramma Toekomstvisie Gewasbescherming 2030, omdat deze gewassen van nature minder gewasbescherming nodig hebben.
De rol van LTO Noord
LTO Noord kiest ervoor om actief bij te dragen aan het verbeteren van de randvoorwaarden. Dat doen we door ondernemers te informeren, verbinding te leggen in de keten en een lobby te voeren voor eerlijke opbrengsten. Zo willen we kansen zichtbaar maken voor leden én bijdragen aan een toekomstbestendige landbouw waarin ruimte is voor vernieuwing.
Samenwerken? Neem contact op!
Ben je agrarisch ondernemer en wil je meer weten over vezelteelten? Of ben je beleidsmaker bij een provincie, gemeente of waterschap en wil je iets met vezelteelt via projecten of beleid? Neem dan contact op met LTO Noord. Samen zorgen we voor een landbouw die toekomstbestendig is.